Door Mirjam Streefkerk – NUzakelijk

Een manager moet te werk gaan als een olifant en een team kan het beste samenwerken zoals een groep Afrikaanse wilde honden. Tenminste, als u wilt dat uw organisatie een high performance organization (HPO) wordt, zo schrijven Marco Schreurs en Simon van der Veer in hun boek Animal Firm.

Dierengedrag als middel voor prestatieverbetering

Dieren zijn een krachtig middel om prestatieverbetering binnen uw team of organisatie bespreekbaar te maken”, aldus de auteurs.

Schreurs en Van der Veer werken bij het HPO Center, dat onderzoek doet naar en adviseert over high performance organizations. Een HPO is een organisatie die langdurig beter presteert dan andere organisaties in dezelfde sector.

Google

Dergelijke organisaties hebben een aantal gedeelde eigenschappen, zo blijkt uit onderzoek van Schreurs’ werkgever. Zo is onder meer het management van een HPO van goede kwaliteit en kent een HPO een open cultuur waarin alle medewerkers meedenken en van elkaar leren.

Internetgigant Google heeft volgens Schreurs veel eigenschappen van een HPO. “Het presteert beter dan zijn concurrenten, ook in crisistijd en er werken veel kraaien en mezen. Hun kenmerk is dat iedereen meedenkt over hoe dingen slimmer kunnen worden gemaakt of verbeterd kunnen worden.”

Levendiger

“Raden van bestuur en directieleden vroegen ons of we de succesfactoren van een high performance organization niet wat beeldender of levendiger konden maken”, vertelt Schreurs over de totstandkoming van zijn boek.

“Ik had al eens een parabel geschreven over een HPO-mierenhoop, maar uiteindelijk waren maar twee of drie van de zestig pagina’s goed genoeg. Ik deelde dat met Simon en die zei dat hij een verhaal had geschreven over apengedrag op de werkvloer.”

Dierentuin

Het tweetal ging op onderzoek uit. Ze lieten zich onder meer inspireren door voormalig Artis-directeur Maarten Frankenhuis, deden literatuuronderzoek en bezochten de dierentuin. Het resultaat is een boek vol met mooie voorbeelden uit het dierenrijk en concrete handvatten voor organisaties om ook een ’animal firm’ te worden.

Schreurs: “We wilden de dieren gebruiken als bril, die scherp kan krijgen hoe je je organisatie beter kunt maken en waar je dan op moet letten.”

Hoewel de kakkerlak succesvol is en overleeft, kwam die niet in het boek omdat hij volgens de auteurs toch niet helemaal aansloot bij het HPO-gedachtegoed. Van stokstaartjes is bekend dat het hele sociale dieren zijn, maar die vielen af omdat Schreurs en Van der Veer ze te afgezaagd vonden. “Wij kozen uiteindelijk voor de Afrikaanse wilde hond, die is in tachtig procent van de jacht succesvol doordat hij het groepsbelang altijd bovenaan plaatst.”

Afrikaanse hond

De leeuw kwam niet in het boek, hoewel die door velen misschien als natuurlijke leider wordt gezien. Schreurs: “Maar je hebt liever een Afrikaanse wilde hond op je afdeling dan een leeuw, want die laatste werkt vaak alleen.”

De eigenschappen van een olifant zijn volgens Schreurs en Van der Veer geschikt voor een manager. “Een olifant is heel goed in coachen en staat continu in contact met zijn team. Zij nemen de beslissing niet op basis van machtsvertoon, maar doen dat samen met de andere olifanten. Dat klinkt misschien soft, maar hij gaat ook vooraan staan als er gevaar is.”

Mierengedrag

De reacties op Animal Firm zijn positief. Het boek staat al weken in de Managementboek top tien, en er is zelfs al een middelgroot accountantskantoor dat zijn hele management op basis van het ’dierenbedrijf’ heeft ingericht.

Schreurs: “Er is een groot verschil tussen zeggen dat je mierengedrag wilt zien, of: we moeten elkaar meer feedback geven. Het eerste prikkelt natuurlijk veel meer.”

Schreurs benadrukt dat het gaat om het kopiëren van de goede eigenschappen van de dieren. “Mieren staan continu met elkaar in contact. Ze maken fouten en leren ervan. Maar dat betekent niet dat we hun gedrag helemaal moeten overnemen. Mieren eten namelijk ook de mannetjes op.”

Bekijk hier de Engelstalige video van het HPO Center over de African Wild Dog!